ΝEA

Διαταραχές ηπατικής βιοχημείας σε ασυμπτωματικούς ασθενείς

Στην εποχή μας, καθώς οι εργαστηριακές εξετάσεις εκτελούνται πλέον αυτοματοποιημένα και αποτελούν συχνά μέρος του περιοδικού προσυμπτωματικού ελέγχου (chek up), πολλές φορές παρατηρείται  απόκλιση στην τιμή των αμινοτρανσφερασών του ορού(AST, ALT) ή της αλκαλικής φωσφατάσης (ALP), χωρίς οι εξεταζόμενοι να αναφέρουν την παρουσία συμπτωμάτων. 

Ο  προσυμπτωματικός έλεγχος περιλαμβάνει πλέον μέτρηση των επιπέδων της  αμινοτρανσφεράσης της αλανίνης, αμινοτρανσφεράσης του ασπαρτικού οξέος, αλκαλικής φωσφατάσης και γ-γλουταμυλτρανσφεράσης (γGT). Αν και αυτά τα ένζυμα είναι παρόντα σε όλους τους ιστούς του σώματος, είναι πιο συχνά αυξημένα σε ασθενείς με ηπατική νόσο και μπορεί να αντανακλούν ηπατική βλάβη.

Το πρώτο βήμα για την αξιολόγηση ενός ασθενή με αυξημένα τα επίπεδα των ηπατικών ενζύμων, αλλά χωρίς άλλα συμπτώματα, είναι να επαναληφθεί η μέτρηση για να επιβεβαιώσει το αποτέλεσμα. Εάν το αποτέλεσμα εξακολουθεί να είναι μη φυσιολογικό, θα πρέπει να αξιολογηθεί ο βαθμό αύξησης των. Μια μικρή αύξηση (< Χ 2 Φ.Τ.)) μπορεί να μην έχει κλινική σημασία, αν αποκλειστούν οι διαταραχές που περιλαμβάνονται στο Πίνακα 1 .

 

Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις στις οποίες η αύξηση των επιπέδων των ηπατικών ενζύμων, είναι φυσιολογική, για παράδειγμα, τα επίπεδα της αλκαλικής φωσφατάσης αυξάνουν σε υγιείς γυναίκες κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου της κύησης. Η αξιολόγηση του ασθενούς με μεμονωμένη αύξηση αμινοτρανσφερασών, διαφέρει από ότι για έναν ασθενή με μεμονωμένη αύξηση της αλκαλικής φωσφατάσης ή της γ-γλουταμυλτρανσφεράσης.

ΑΜΙΝΟΤΡΑΝΣΦΕΡΑΣΕΣ  ΟΡΟΥ

Τα επίπεδα των αμινοτρανσφερασών ορού είναι ευαίσθητοι δείκτες ηπατοκυτταρικής βλάβης και βοηθούν στην αναγνώριση ηπατοκυτταρικών νοσημάτων  όπως π.χ. η  ηπατίτιδα. ¹  Οι αμινοτρανσφεράσες βρίσκονται στον ορό συνήθως σε χαμηλά επίπεδα, (< 30 - 40 U/ lt).     Το φυσιολογικό εύρος των τιμών αυτών μπορεί να ποικίλλει ευρέως, ανάλογα με το εργαστήριο. Μερικοί ερευνητές συνιστούν προσαρμογή των τιμών της αλανινικής αμινοτρανσφεράσης (ALT) , ανάλογα με το φύλο και τον δείκτη μάζας σώματος,  αλλά αυτές οι προσαρμογές γίνονται σπάνια. Η ασπαρτική αμινοτρανσφεράση (AST),  βρίσκεται, κατά φθίνουσα συγκέντρωση, στο ήπαρ, τον καρδιακό μυ, τους σκελετικούς μύες, τα νεφρά, τον εγκέφαλο, το πάγκρεας, τους πνεύμονες, τα λευκά αιμοσφαίρια, και τα ερυθροκύτταρα. Η υψηλότερη συγκέντρωση της ALT παρατηρείται στο ήπαρ, και τα επίπεδα αυτού του ενζύμου είναι κατά συνέπεια πιο ειδικοί δείκτες ηπατικής βλάβης. Και τα δύο ένζυμα απελευθερώνονται στο αίμα σε αυξανόμενες ποσότητες, όταν η μεμβράνη των ηπατοκυττάρων υποστεί βλάβη. Νέκρωση των ηπατικών κυττάρων δεν είναι αναγκαία για την απελευθέρωση αμινοτρανσφερασών. Στην πραγματικότητα, υπάρχει μικρή μόνο συσχέτιση μεταξύ του βαθμού της ηπατικής βλάβης και του επιπέδου των αμινοτρανσφερασών. Σε περίπτωση που τα επίπεδα των αμινοτρανσφερασών είναι φυσιολογικά κατά τον επανέλεγχο, δεν απαιτείται περαιτέρω αξιολόγηση. Εάν τα αποτελέσματα σε επαναλαμβανόμενους ελέγχους  παραμένουν  παθολογικά, ενδείκνυται περαιτέρω αξιολόγηση.

Το πρώτο βήμα στην αξιολόγηση, είναι η λήψη πλήρους ιστορικού, σε μια προσπάθεια να εντοπισθούν οι συχνότερες αιτίες αύξησης των αμινοτρανσφερασών, όπως είναι : κατάχρηση αλκοόλ,  χρόνια ηπατίτιδα Β και C,  αυτοάνοση ηπατίτιδα,  ηπατική στεάτωση (λιπώδης διήθηση του ήπατος) , μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα, αιμοχρωμάτωση, νόσος Wilson, ανεπάρκεια α1 -αντιθρυψίνης, και κοιλιοκάκη......